อิเคบานะ (Ikebana) ถือกำเนิดขึ้นในสมัยมุโรมาจิ (Muromachi) เช่นเดียวกับพิธีชงชา ในฐานะคาโด (Kadou : วิถีทางดอกไม้) ซึ่งเป็นศูนย์กลางของวัมนธรรมฮิงาชิยามะ (Higashiyama) ภายใต้การอุปถัมภ์ของโชกุนอาชิคางะ (Ashikaga Yoshimasa) ญี่ปุ่นที่พรั่งพร้อมด้วยการเปลี่ยนแปลงของฤดูกาล มีดอกไม้นานาชนิด อิเคบานะไม่ใช่เป็นเพียงการไปตัดเก็บดอกไม้ที่ขึ้นอยู่ตามท้องทุ่งมาประดับตกแต่งเท่านั้น แต่เป็นสิ่งแสดงแนวคิดของศิลปะแขนงหนึ่งกล่าวคือ เป็นศิลปะการจัดดอกไม้ที่นำความงดงามตามธรรมชาติมาปรากฎให้เห็น และมีโครงสร้างการจัดวางดอกไม้ในรูปแบบแสดงสวรรค์ โลก และมนุษย์ ซึ่งหลายสำนักที่ยึดถือแนวความคิดทั้งสองนี้เป็นหลักสำคัญ
อิเคบานะได้พัฒนารูปแบบต่างๆ นานา ตามกาลเวลา รูปแบบที่ยังคงมีอยู่ในปัจจุบันมีีริกกะ (Rikka) เซกะ (Seika) นาเงอิเระ (Nageire) และโมริบานะ (Moribana) กล่าวกันว่ามีสำนักจัดดอกไม้ราว 2,000-3,000 แห่ง สำนักที่ใหญ่ที่สุด คือ อิเกโนโบ (Ikenobou) มีลูกศิษย์หลายล้านคน สำนักที่รองลงมาคือ โอฮาระ (Ohara) และโซเทสึ (Sougetsu) เป็นต้น
ริกกะ
อิเกโนโบ เซงเก (Ikenobou Senkei) เป็นผู้ริเริ่มจัดรูปแบบนี้ขึ้นในสมัยมุโรมาจิ (Muromachi) สำหรับเป็นดอกไม้ประดับตกแต่งที่โทโคโนมะ (Tokonoma : มุมประดับในห้องรับแขก) ใช้กิ่งสน ท้อ ไม้ไผ่ หลิว เมเปิล ไซเปรส เป็นต้น รูปแบบนี้ไม่จำเป็นต้องจัดใส่แจกันใด้ดอกไม้ดูดซับน้ำอย่างเซกะที่จะกล่าวต่อไป ที่ได้ชื่อว่า ริกกะ (ดอกไม้ทรงแนวตั้ง) ก็เนื่องจากเป็นการจัดดอกไม้กิ่งไม้ให้ชูช่อเจริญเติบโตขึ้น มีการใช้ลวดยึดดอกไม้ กิ่งไม้ต่างๆ ให้เข้ารูป สร้างสรรค์ให้เกิดทัศนียภาพที่งดงาม
เซกะ
แต่ดั้งเดิมเมื่อพูดถึงการจัดดอกไม้ (แบบธรรมชาติ) จะหมายถึง การจัดดอกไม้แบบเซกะ เซกะกำเนิดขึ้นในช่วงกลางของสมัยเอโดะ (Edo) เป็นดอกไม้สำหรับรับรองแขก ส่วนใหญ่จัดวางไว้ที่โทโคโนมะ แตกต่างจากนาเงอิเระกับโมริบานะ คือ เซกะจะใช้แจกันเป็นสัญลักษณ์แทนโลกและพยายามแสดงให้เห็นพลังชีวิตของต้นไม้ต้นหญ้าที่เจริญเติบโตขึ้นมามากกว่าความสวยงามบางส่วนของต้นไม้ดอกไม้นาเงอิเระ
ชื่อนี้มาจากการจัดดอกไม้แบบ "โยนเข้าไป" ในแจกันทรงลึกสูงอย่างง่ายดาย ปล่อยให้ดอกไม้กิ่งไม้อยู่ในสภาพตามธรรมชาติ การจัดวางแจกันนี้ มี 3 แบบ คือ ติดห้อยลงมาจากเพดาลที่โทโคโนมะ แขวนไว้ที่เสา หรือวางไว้ที่โทโคโนมะ นาเงอิเระเริ่มจัดกันมาตั้งแต่สมัยเอโดะเช่นเดียวกับเซกะโมริบานะ
ชื่อนี้มาจากการจัดดอกไม้แบบ "กองพูน" โดยใช้แจกันทรงกลมแบนที่เรียกว่า ซุยบัน (Suiban) หรือตะกร้า จากการที่มีการปลูกไม้ดอกและการสร้างอาคารบ้านแบบตะวันตกมากขึ้นในตอนปลายสมัยเมจิ (Meiji) จึงมีการคิดออกแบบจัดดอกไม้เป็นสิ่งประดับนอกห้องโทโคโนมะขึ้น สำนักโอฮาระ โซเงทสึ อาดาจิ (Adachi) เป็นต้น นิยมจัดดอกไม้แบบโมริบานะ จนกล่าวได้ว่า โมริบานะเป็นรูปแบบหลักในการจัดดอกไม้ในปัจจุบัน การเปลี่ยนแปลงของสภาพที่อยู่อาศัยหลังสงครามโลก การสร้างบ้านเรือนแบบตะวันตกและมีห้องเล็กๆ ส่งผลต่ออิเคบานะด้วย รูปแบบการจัดดอกไม้แบบใหม่ๆ ซึ่งไม่ยึดติดกับหลักกา
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น